
หลักสูตร Design for Change สำหรับคนรุ่นใหม่ร่วมออกแบบชุมชนสร้างความปลอดภัยทางถนน
โปรเจกต์
Design for Changeประกาศเมื่อ
11 พฤษภาคม 2568คำอธิบาย
หลักสูตร Design for Change คนรุ่นใหม่เปลี่ยนชุมชน: ออกแบบสร้างความปลอดภัยทางถนน”
ภายใต้การสนับสนุนโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
ความร่วมมือ: กรรมาธิการสถาปนิกทักษิณ และสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ์
เป้าหมายหลักของหลักสูตร
1. เสริมศักยภาพคนรุ่นใหม่ในการออกแบบพื้นที่และชุมชนเพื่อลดอุบัติเหตุทางถนน
2. สนับสนุนการใช้ความรู้ด้านสถาปัตยกรรม นวัตกรรมการออกแบบ และเทคโนโลยีดิจิทัลในการแก้ปัญหา
3. พัฒนาแนวคิดโครงการร่วมกับชุมชน และเสนอผ่านเวที Pitch idea อย่างมืออาชีพ
กลุ่มเป้าหมาย คนรุ่นใหม่อายุระหว่าง 18 ถึง 25 ปี ประกอบด้วย นักศึกษาคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มทร.ศรีวิชัย 6 กลุ่ม นักศึกษาสาขานวัตกรรมการออกแบบ ม.สงขลานครินทร์ ปัตตานี 9 กลุ่ม นักศึกษาสาขาการออกแบบสร้างสรรค์ ม.ราชภัฎยะลา: 5 กลุ่ม และ ผู้นำชุมชน 7 จังหวัด: กระบี่, สตูล, พัทลุง, สงขลา, ปัตตานี, ยะลา, นราธิวาส โดยมีผู้ทรงคุณวุฒิจากสมาคมสถาปนิกสยามฯ และกรรมาธิการสถาปนิกทักษิณ
โครงสร้างและรูปแบบกิจกรรม
ช่วงที่ 1: เวทีเตรียมความพร้อมการ Pitch Idea
ระยะเวลา:*1 วัน
เป้าหมาย: เสริมทักษะด้านการนำเสนอ การสื่อสารโครงการ และการใช้สื่อสร้างสรรค์
กิจกรรม:
1. Workshop "พูดให้โดนใจ" ฝึกการเล่าเรื่อง (storytelling) และการนำเสนอแบบมืออาชีพ
2. การวิเคราะห์บริบทและปัญหาความปลอดภัยทางถนนในพื้นที่จริง
3. การเรียนรู้การใช้เครื่องมือสื่อสารเชิงดิจิทัล (แผนที่อินเทอร์แอคทีฟ, Canva, Figma ฯลฯ)
ช่วงที่ 2: เวทีหลัก Design for Change – คนรุ่นใหม่เปลี่ยนชุมชน
ระยะเวลา: 2 วัน
เป้าหมาย: สร้างแนวคิดการออกแบบและพัฒนาไอเดียร่วมกับชุมชน
กิจกรรม:
Day 1:
1. Inspire talk: ตัวอย่างเมืองปลอดภัยจากนักออกแบบระดับประเทศ
2. Design Thinking Workshop: 5 ขั้นตอน (Empathize, Define, Ideate, Prototype, Test)
3. ลงพื้นที่จำลองร่วมกับผู้นำชุมชนเพื่อเข้าใจ Pain Point จริง
Day 2:
1. สร้างแบบจำลอง (Mockup/Prototype) โครงการ
2. นำเสนอไอเดียผ่านเวที Pitch to Community โดยมีผู้นำชุมชนและผู้ทรงคุณวุฒิร่วมให้ความคิดเห็น
วิธีการวัดผลและประเมินผล
เป้าหมาย |
เครื่องมือวัดผล |
วิธีการเก็บข้อมูล |
พัฒนาทักษะการนำเสนอ |
แบบประเมินก่อน-หลัง |
แบบฟอร์มออนไลน์ + สังเกตการณ์ |
การคิดออกแบบอย่างสร้างสรรค์ |
การให้คะแนนจากกรรมการ Pitch |
ฟอร์มประเมินมาตรฐาน (เกณฑ์: ความคิดสร้างสรรค์, การใช้ข้อมูล, ความเป็นไปได้) |
การมีส่วนร่วมของชุมชน |
แบบสอบถามความพึงพอใจผู้นำชุมชน |
สัมภาษณ์ปลายเปิด |
การสร้างเครือข่าย |
จำนวนกลุ่มที่ประสานต่อยอดร่วมกับชุมชนหลังเวที |
ติดตามผลภายใน 1 เดือน |
ผลลัพธ์ที่คาดหวัง
1. ต้นแบบแนวคิดออกแบบชุมชนปลอดภัยทางถนน อย่างน้อย 20 แนวคิด
2. คนรุ่นใหม่มีทักษะการนำเสนอและใช้สื่อดิจิทัล เป็นเครื่องมือในการเปลี่ยนแปลง
3. เกิดเครือข่ายนักออกแบบชุมชนและเยาวชนรุ่นใหม่ เชื่อมโยงระหว่างมหาวิทยาลัย ชุมชน และผู้ทรงคุณวุฒิ
4. แผนการดำเนินโครงการตามแนวทางของ สสส. พร้อมเข้าสู่กระบวนการพัฒนาในระยะต่อไป
รายละเอียด
รายละเอียด โครงสร้างหลักสูตร และเนื้อหาหลักสูตร Design for Change: คนรุ่นใหม่เปลี่ยนชุมชน – ออกแบบสร้างความปลอดภัยทางถนน ที่ออกแบบสำหรับคนรุ่นใหม่ในพื้นที่ภาคใต้ โดยมีเป้าหมายเพื่อเสริมทักษะการออกแบบเชิงสร้างสรรค์เพื่อความปลอดภัยทางถนนร่วมกับชุมชน
ชื่อหลักสูตร: Design for Change: คนรุ่นใหม่เปลี่ยนชุมชน – ออกแบบสร้างความปลอดภัยทางถนน
เป้าหมายของหลักสูตร
1. เสริมสร้างทักษะการคิดออกแบบเชิงสร้างสรรค์ (Creative Design Thinking)
2. พัฒนาศักยภาพเยาวชนในการร่วมแก้ปัญหาความปลอดภัยทางถนนร่วมกับชุมชน
3. ใช้เทคโนโลยีและสื่อดิจิทัลในการออกแบบสื่อสารเพื่อเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม
4. เสริมทักษะการ Pitch Idea และจัดการโครงการตามแนวคิดของ สสส.
5. สร้างเครือข่ายนักออกแบบชุมชนและคนรุ่นใหม่เพื่อพัฒนาต่อเนื่องในอนาคต
โครงสร้างหลักสูตร
หัวข้อ |
วัตถุประสงค์ |
Module 1: เข้าใจปัญหาในชุมชน (Empathize |
เข้าใจบริบท/ปัญหาจากประสบการณ์จริงของชุมชน |
Module 2: การตั้งคำถามและนิยามปัญหา (Define) |
ฝึกวิเคราะห์และจับประเด็นหลักที่แท้จริง |
Module 3: ระดมความคิดเชิงสร้างสรรค์ (Ideate) |
คิดแนวทางแก้ปัญหาใหม่ๆ ที่เป็นไปได้ |
Module 4: ลงมือออกแบบต้นแบบ (Prototype) |
สร้างแบบจำลอง (Mock-up) หรือแผนงานเบื้องต้น |
Module 5: การนำเสนอและสื่อสาร (Pitch & Storytelling) |
1) ฝึกการเล่าเรื่องและนำเสนอไอเดียให้น่าสนใจ 2) Pitching Day: นำเสนอผลงานต่อกรรมการและชุมชน |
รายละเอียดเนื้อหาในแต่ละ Module
Module 1: Empathize – เข้าใจปัญหาความปลอดภัยทางถนน
กิจกรรม: บอร์ดวิเคราะห์ Pain Point, เดินสำรวจพื้นที่จำลอง (ถ้ามี)
เครื่องมือ: Persona, Community Mapping, Observation Sheet
ผลลัพธ์: เข้าใจประสบการณ์ ความเสี่ยง และพฤติกรรมที่นำไปสู่อุบัติเหตุ
Module 2: Define – นิยามปัญหา
กิจกรรม: ตั้งโจทย์การออกแบบผ่านคำถาม “How Might We…?”
เครื่องมือ: Fishbone Diagram, Problem Tree
ผลลัพธ์: โจทย์ชัดเจนและนำไปใช้ต่อในขั้นตอนออกแบบ
Module 3: Ideate – ระดมความคิดสร้างสรรค์
กิจกรรม: Brainstorming, Crazy 8, Idea Sketch
เครื่องมือ: Idea Wall, Post-it, Mind Mapping
ผลลัพธ์: แนวคิดหลากหลายเกี่ยวกับการออกแบบพื้นที่/สื่อ/โครงสร้างทางสังคมเพื่อความปลอดภัย
Module 4: Prototype – สร้างต้นแบบ
กิจกรรม: สร้างต้นแบบการออกแบบเชิงพื้นที่ หรือสื่อรณรงค์ เช่น
1) แผนที่เส้นทางปลอดภัย
2) การจัดการจุดเสี่ยงในหมู่บ้าน
3) ป้ายเตือน ป้ายสร้างพฤติกรรม
4) แอป/โซลูชันดิจิทัล
ผลลัพธ์: แผนงาน + ต้นแบบ (Prototype) พร้อมทดสอบ
Module 5: Pitch & Storytelling – การสื่อสารเพื่อเปลี่ยนแปลง
กิจกรรม: ฝึกการเล่าเรื่องด้วย Story Canvas / 3 นาทีเปลี่ยนโลก
เนื้อหา:
1) เทคนิคการสร้าง Story Hook
2) การใช้ภาพ สถิติ และเสียงเพื่อสื่อสารไอเดีย
ผลลัพธ์: การนำเสนอที่จับใจและเชิญชวนให้เกิดการมีส่วนร่วม
วิธีการประเมินผล
1. ประเมินทักษะ Soft Skills: ความคิดสร้างสรรค์ การสื่อสาร การทำงานเป็นทีม (แบบประเมินตนเอง + วิทยากร)
2. ประเมิน Output: แนวคิดและต้นแบบการออกแบบที่ตอบโจทย์ ลดปัจจัยเสี่ยงทางถนน
3. Pitch Score: กรรมการชุมชนและผู้ทรงคุณวุฒิให้คะแนน Pitch