คิดดีไอดอล

กลุ่ม What Does Fog say มทร.ศรีวิชัย

พื้นที่ปฏิบัติการ คณะครุศาสตร์ฯ มทร.ศรีวิชัย

ผลงาน บอร์ดเกมส์ The last fix / คลิปสั้น วายร้าย 3 สี

สถานการณ์ปัญหา

ปัจจุบัน “บุหรี่ไฟฟ้า” กลายเป็นกระแสที่เติบโตอย่างรวดเร็วในกลุ่มวัยรุ่นไทย จากความเท่ ความหลากหลายของกลิ่น และการเข้าถึงง่ายผ่านออนไลน์ แม้กฎหมายจะห้ามจำหน่าย แต่ผลสำรวจของ กรมควบคุมโรค (2566) ชี้ว่า

- เยาวชนอายุ 15–24 ปี เคยลองบุหรี่ไฟฟ้าสูงกว่า 20%

- มากกว่า 60% ของผู้ใช้คิดว่าบุหรี่ไฟฟ้า “อันตรายน้อยกว่า”

ในความจริง งานวิจัยจาก WHO และ CDC ระบุว่า

- ละอองบุหรี่ไฟฟ้ามีทั้ง นิโคติน โลหะหนัก สารระเหย และสารก่อมะเร็ง

- ส่งผลต่อปอด เส้นเลือด หัวใจ และสมองส่วนการตัดสินใจ

- ทำให้เยาวชนมีโอกาสติดนิโคตินเร็วกว่าสูบบุหรี่แบบดั้งเดิม

ดังนั้น การสื่อสารเพื่อ “เข้าใจอันตรายผ่านการเล่นและความสนุก” จึงเป็นแนวทางที่เหมาะกับวัยรุ่นที่สุด

เครื่องมือสื่อกิจกรรมที่ดำเนินการแก้ไขปัญหา

1. บอร์ดเกม “The Last Fix” ออกแบบด้วยโทนสี Retro เพื่อเข้าถึงวัยรุ่น โดยมีแนวคิดว่า

- ผู้เล่นต้อง “ร่วมมือกัน” หนีออกจากห้องที่เต็มไปด้วยบุหรี่ไฟฟ้า

- มีกลไกคล้ายด่าน “บอสโรคร้าย” ที่เป็นตัวแทนผลกระทบของบุหรี่ไฟฟ้า เช่น

โรคปอด
โรคหัวใจ
เส้นเลือดตีบ

- ผู้เล่นต้องหากุญแจและประตูทางออก สะท้อนทางรอดจากการเสพติด

- เน้นการสร้างทีมเวิร์ก ความคิดเชิงกลยุทธ์ และการเรียนรู้ผ่านสถานการณ์จำลอง

2. คลิปสั้น “ความอยากรู้ อยากลองของภัส”

- ให้ความรู้เกี่ยวกับโทษของบุหรี่ไฟฟ้า

- ใช้เนื้อหาสั้น กระชับ เข้าถึงง่าย

- โปรโมทบอร์ดเกมทั้งสองให้เป็นสื่อหลักของโครงการ

ผลลัพธ์และการเปลี่ยนแปลง

- เข้าใจอันตรายของบุหรี่ไฟฟ้าเพิ่มขึ้นอย่างเป็นรูปธรรม

- จากการเล่นเกม เกิดประสบการณ์จำลองสถานการณ์จริง ทำให้จดจำได้ยาว

- เกิดทัศนคติใหม่ว่า “บุหรี่ไฟฟ้าไม่เท่” แต่เป็นกับดักของสุขภาพ

- ผู้เล่นเกิดบทสนทนาในกลุ่มเพื่อนเกี่ยวกับการเสพติดและผลกระทบ

- ได้ทักษะออกแบบเกม การสร้างกลไก และการสื่อสารความรู้เชิงสุขภาพ

- รู้จักทำงานเป็นทีม คิดเชิงระบบ และออกแบบสื่อที่มีเป้าหมายชัดเจน

- เข้าใจข้อมูลเชิงวิชาการเกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้ามากขึ้นจากกระบวนการศึกษาเพื่อออกแบบเกม

- เกิดสื่อที่นำไปใช้งานในโรงเรียน ชุมชน หรือกิจกรรมรณรงค์ได้จริง

- สร้างรูปแบบสื่อสุขภาวะที่ “สนุก + ให้ความรู้” ซึ่งเหมาะกับวัยรุ่นปัจจุบัน

- เพิ่มพื้นที่สนทนาเกี่ยวกับความเสี่ยงของบุหรี่ไฟฟ้าในรูปแบบปลอดภัย

ปัจจัยที่ทำให้โครงการประสบความสำเร็จ

- เลือกใช้บอร์ดเกม ซึ่งเป็นสื่อที่วัยรุ่นเข้าถึงง่ายและชวนเล่นร่วมกัน
ลดความตึงเครียดและทำให้การเรียนรู้เป็นธรรมชาติ

- การออกแบบเกมมีความสร้างสรรค์และมีความหมายเชิงสัญลักษณ์
เช่น “บอสคือโรคจากบุหรี่ไฟฟ้า” ทำให้สารสำคัญถูกจำง่าย

- มีหลายสื่อเสริม ทำให้สื่อหลักถูกขยายผลได้มากขึ้น
ทั้งคลิปสั้น รายการสอนเล่น และสื่อโซเชียล

- ผลิตโดยเยาวชน ส่งสารถึงกลุ่มเป้าหมายได้ตรงมาก
ผู้ชมรู้สึกว่าเป็น “ประสบการณ์จากเพื่อนวัยเดียวกัน”

- การเรียนรู้จากการลงพื้นที่และศึกษาข้อมูล
เนื้อหาจึงมีความแม่นยำ และผูกโยงกับบริบทวัยรุ่นจริง

- การจัดรูปแบบโทนสี/ดีไซน์ Retro ทำให้เกมดูน่าเล่น
ช่วยดึงดูดผู้ใช้กลุ่มวัยรุ่นได้ดี

บทเรียนและข้อค้นพบที่น่าสนใจ

- การใช้ “เกม” ทำให้เรียนรู้เรื่องอันตรายบุหรี่ไฟฟ้าโดยไม่ต้องสอนตรง ๆ

- การออกแบบสื่อด้วยอารมณ์ขันและความสวยงามช่วยลดการต่อต้านจากวัยรุ่น

- การสื่อสารเชิงสร้างสรรค์ได้ผลดีกว่าวิธีขู่ บังคับ หรือสั่งสอน

- วัยรุ่นยอมเปิดใจคุยเรื่องบุหรี่ไฟฟ้ามากขึ้นเมื่ออยู่ในบรรยากาศเกม

- เกมช่วยเปิดบทสนทนา เช่น ถ้าในเกมมันอันตรายขนาดนี้…ของจริงต้องหนักกว่าแน่ ๆ

- คลิปสั้นช่วยให้ผู้ชมรายใหม่เข้าใจสารสำคัญก่อนเล่นเกมจริง

- เมื่อมีทั้ง “เล่นจริง + ดูคลิปประกอบ” ทำให้เกิดการจดจำแบบสองชั้น

- เยาวชนมีศักยภาพสูงในการออกแบบสื่อเชิงสุขภาพที่สนุกและมีคุณค่า

ผลงาน

ไฟล์นำเสนอผลงาน

รูปภาพ