กลุ่ม Sleep in Lap มทร.ศรีวิชัย พื้นที่ปฏิบัติการ คณะครุศาสตร์ฯ มทร.ศรีวิชัย
กลุ่ม Sleep in Lap มทร.ศรีวิชัย
พื้นที่ปฏิบัติการ คณะครุศาสตร์ฯ มทร.ศรีวิชัย
ผลงาน หนังสั้นบุหรี่กับความรักที่จ้องจะทำร้าย
สถานการณ์ปัญหา
ปัญหาการใช้บุหรี่ไฟฟ้าในกลุ่มเยาวชนและนักศึกษา ยังคงมีแนวโน้มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องจากงานสำรวจของกรมควบคุมโรค (2566) พบว่า เยาวชนไทยอายุ 15–24 ปีทดลองใช้บุหรี่ไฟฟ้าเพิ่มขึ้นกว่า 2 เท่าในช่วง 5 ปีล่าสุด ส่วนหนึ่งมาจากการรับรู้ผิด ๆ ว่า “บุหรี่ไฟฟ้าปลอดภัยกว่า” และภาพลักษณ์ที่ถูกทำให้ดูทันสมัย น่ารัก หรือเกี่ยวข้องกับความรักและไลฟ์สไตล์ในความจริงแล้ว
- งานวิจัยของ Harvard School of Public Health ระบุว่า สารปรุงแต่งกลิ่นในบุหรี่ไฟฟ้าบางชนิดทำลายระบบหายใจและหลอดลมได้
- นิโคตินในปริมาณที่พบในน้ำยาบุหรี่ไฟฟ้า ส่งผลต่อฮอร์โมนความเครียด ความผันผวนทางอารมณ์ และความสัมพันธ์ระหว่างคู่รัก
- WHO ย้ำว่า “ไม่มีบุหรี่ไฟฟ้าชนิดใดที่ปลอดภัย”
ความนิยมในกลุ่มวัยรุ่นส่วนหนึ่งเชื่อมโยงกับปัจจัยด้านความสัมพันธ์ บางคนสูบเพราะแฟนสูบ บางคนเริ่มจากการอยากให้คู่รักรู้สึกสนิทใจหรือจูนเข้าหากัน ในความเป็นจริงบุหรี่ไฟฟ้า อาจกลายเป็นตัวการทำลายสุขภาพ และส่งผลต่อคุณภาพความสัมพันธ์โดยไม่รู้ตัว
เครื่องมือสื่อกิจกรรมที่ดำเนินการแก้ไขปัญหา
- หนังสั้นถ่ายทอดเรื่องราวความรักที่ดูอบอุ่นแต่แฝงอันตราย
- การเล่าเรื่องด้วยอารมณ์ สื่อถึงผลกระทบทั้งกายและใจ
- ภาพและโทนสีให้ความรู้สึกอบอุ่นปนเศร้า เพื่อสื่อว่า “อันตรายบางอย่างแฝงอยู่ในความรักได้”
- สื่อออนไลน์ (รีโพสต์/คลิปตัด/โปสเตอร์) เข้าถึงกลุ่มวัยรุ่น
- กระบวนการเรียนรู้แบบลงพื้นที่ (นักศึกษาสัมภาษณ์คนรอบตัว ศึกษาข้อมูลจริง)
- กิจกรรมเสวนา/แลกเปลี่ยนกับกลุ่มเพื่อน เพื่อให้เกิดการชวนคิดและตระหนักรู้
ผลลัพธ์และการเปลี่ยนแปลง
- เยาวชนเข้าใจความเสี่ยงของบุหรี่ไฟฟ้าทั้งด้านสุขภาพกาย สุขภาพใจ และผลกระทบต่อความสัมพันธ์
- ผู้ชมจำนวนมากอินกับประเด็นนี้เพราะเป็นเรื่องใกล้ตัว ทำให้การรับสารมีพลังมากขึ้น
- เยาวชนตระหนักว่าความรักที่ดีไม่ควรมีควันหรือพิษใด ๆ
- ช่วยเปลี่ยนมุมมองจากเรื่องเท่/เทรนด์วัยรุ่น อันตรายที่แอบทำร้ายเราและคนที่เรารัก
- นักเรียน นักศึกษาสามารถแยกแยะอิทธิพลของแฟชั่น สื่อโซเชียลและแรงกดดันทางสัมพันธ์ได้ดีขึ้น
- เกิดแรงบันดาลใจในการปฏิเสธบุหรี่ไฟฟ้า โดยไม่ต้องรู้สึกผิดหรืออาย
- ผู้ชมบางส่วนเลือกพูดคุยกับเพื่อน/แฟนเกี่ยวกับผลกระทบของบุหรี่ไฟฟ้ามากขึ้น
ปัจจัยที่ทำให้โครงการประสบความสำเร็จ
- เนื้อหาเชื่อมโยงกับความรู้สึกของวัยรุ่น
ไม่สอนตรง ๆ แต่ใช้ความรักเป็นเครื่องมือ ทำให้เข้าถึงผู้ชมง่ายขึ้นมาก
- นักศึกษาลงพื้นที่เก็บข้อมูลจริง
ทำให้เรื่องราว “สมจริง” และสะท้อนประสบการณ์รอบตัวของวัยรุ่นในยุคนี้ได้ดี
- ความคิดสร้างสรรค์ของทีมเยาวชน
การเล่าเรื่องแบบร่วมสมัยช่วยให้ผู้ชมรู้สึกว่าเป็นเรื่องใกล้ตัว ไม่ใช่เนื้อหาที่ถูกบังคับให้เชื่อ
- การใช้สื่อภาพและเสียงที่มีคุณภาพ
สร้างอารมณ์ร่วม (empathy) ทำให้สารสำคัญถูกจดจำและส่งต่อได้ง่าย
- การเผยแพร่ผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์
ช่วยขยายผลสู่กลุ่มเป้าหมายจำนวนมาก โดยเฉพาะวัยรุ่นที่ใช้สื่อออนไลน์เป็นหลัก
บทเรียนและข้อค้นพบที่น่าสนใจ
- สื่อที่เชื่อมโยงกับประเด็นความรักมีอิทธิพลต่อวัยรุ่นมากกว่าสื่อเชิงวิชาการเพียว ๆ
เพราะความรักเป็นภาษาสากลที่ทุกคนเข้าใจและมีประสบการณ์ร่วม
- การรณรงค์เรื่องบุหรี่ไฟฟ้าไม่ควรพูดแค่เรื่อง ปอด แต่ต้องพูดถึงหัวใจและความสัมพันธ์ ด้วย
นี่คือจุดที่วัยรุ่นตอบสนองได้ดีและรู้สึกว่าใกล้ตัวที่สุด
- การให้เยาวชนเป็นผู้ผลิตสื่อเอง ทำให้สื่อมีน้ำหนักและฟังขึ้นในกลุ่มเพื่อนวัยเดียวกัน
เกิดภาวะ “peer influence ในเชิงบวก”
- ความรู้ที่มาจากเรื่องเล่าและสถานการณ์จริง ส่งผลต่อทัศนคติได้มากกว่าการให้ข้อมูลแบบทางการ
- หนังสั้นเป็นรูปแบบที่ทรงพลัง เพราะกระตุ้นการคิด วิเคราะห์ และสร้างแรงบันดาลใจให้ปรับพฤติกรรมได้จริง
ผลงาน
ไฟล์นำเสนอผลงาน
รูปภาพ