รวมพลังภาคี ลงนาม MOU สนับสนุนการขับเคลื่อนนโยบายบุหรี่ไฟฟ้าระดับเขตพื้นที่ ภายใต้เขตสุขภาพเพื่อประชาชน เขต 11
“รวมพลังภาคี ลงนาม MOU สนับสนุนการขับเคลื่อนนโยบายบุหรี่ไฟฟ้าระดับเขตพื้นที่ ภายใต้เขตสุขภาพเพื่อประชาชน เขต 11”
ขับเคลื่อนจากปัญหาสู่ระบบความร่วมมือระดับพื้นที่ ปัจจุบัน “บุหรี่ไฟฟ้า” ได้กลายเป็นภัยคุกคามด้านสุขภาพที่สำคัญในประเทศไทย โดยเฉพาะในกลุ่มเด็กและเยาวชน ซึ่งแม้ว่าจะมีกฎหมายห้ามนำเข้าและจำหน่าย แต่ในทางปฏิบัติยังคงพบการลักลอบใช้อย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะในเขตสุขภาพที่ 11 ซึ่งครอบคลุมภาคใต้ตอนบน เช่น จังหวัดกระบี่และสุราษฎร์ธานี ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีสถิติการใช้เพิ่มสูงขึ้นต่อเนื่อง
จากข้อมูลของศูนย์วิจัยและจัดการความรู้เพื่อการควบคุมยาสูบ (ศจย.) พบว่า รูปแบบการใช้บุหรี่ไฟฟ้าในกลุ่มเยาวชนไม่เพียงพัฒนาในเชิงปริมาณ แต่ยังแฝงมาด้วยเทคนิคการตลาดแบบดิจิทัลที่เข้าถึงง่าย รวดเร็ว และจูงใจผ่านกลิ่น สี รส และรูปทรงที่ทันสมัย
วันที่ 8 กรกฎาคม 2568 ณ ห้องประชุมโรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัยกระบี่ ได้มีการจัดพิธีลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ (MOU) ว่าด้วย “การสนับสนุนการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะประเด็นบุหรี่ไฟฟ้าในระดับเขตพื้นที่” ภายใต้การดำเนินงานของเขตสุขภาพเพื่อประชาชน เขต 11 โดยมีหน่วยงานร่วมลงนามหลัก ได้แก่สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.) คณะกรรมการเขตสุขภาพเพื่อประชาชน เขต 11 (กขป. 11)ศูนย์สร้างสรรค์สื่อเพื่อเด็ก เยาวชน และครอบครัว (สโมสรยกกำลังสุข) โรงเรียนเครือข่าย 6 แห่งในพื้นที่นำร่อง จังหวัดกระบี่และสุราษฎร์ธานี
การลงนามครั้งนี้ ถือเป็นก้าวสำคัญของการสร้าง “ต้นแบบการจัดการปัญหาบุหรี่ไฟฟ้าในสถานศึกษา” และเป็นจุดเริ่มต้นของการพัฒนากลไกระดับเขตพื้นที่เพื่อควบคุมภัยคุกคามด้านสุขภาพอย่างยั่งยืน
อ้างอิงจากธรรมนูญสถานศึกษา สู่การจัดการปัญหาเชิงระบบ บันทึกข้อตกลงฉบับนี้ ได้อ้างอิงจาก “บันทึกข้อตกลงความร่วมมือการขับเคลื่อนธรรมนูญสถานศึกษา” ระหว่างกระทรวงศึกษาธิการ กับ สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ ลงวันที่ 17 กรกฎาคม 2566 ซึ่งมีเป้าหมายในการพัฒนาคนไทยให้มีสุขภาวะรอบด้าน โดยเฉพาะในกลุ่มเด็กและเยาวชน ผ่านการสร้าง “สภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้และการดำเนินชีวิตอย่างปลอดภัย”ในโรงเรียน
ความร่วมมือครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ของความร่วมมือ
1. สนับสนุนการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะประเด็นบุหรี่ไฟฟ้า ระดับเขตพื้นที่ ภายใต้การดำเนินงานของเขตสุขภาพเพื่อประชาชน เขต 11
2. ส่งเสริมการดำเนินงานตามกรอบ “ธรรมนูญสถานศึกษาปลอดภัย” ในระดับเขตสุขภาพ โดยอาศัยกระบวนการมีส่วนร่วมของภาคีในพื้นที่ ได้แก่ โรงเรียน ครู นักเรียน ผู้ปกครอง หน่วยงานท้องถิ่น และภาคประชาชน
3. สร้างต้นแบบของกลไกและมาตรการควบคุมบุหรี่ไฟฟ้าในสถานศึกษา อย่างเป็นระบบ ที่สามารถนำไปขยายผลได้ในระดับประเทศ
โดยมีขอบเขตของความร่วมมือ ผ่านการสนับสนุนการจัดตั้งกลไกคณะทำงานระดับเขตเพื่อขับเคลื่อนประเด็นการแก้ไขปัญหาบุหรี่ไฟฟ้าอย่างเป็นระบบในพื้นที่เป้าหมาย พร้อมประสานความร่วมมือระหว่างหน่วยงานภาครัฐ ภาคการศึกษา และภาคประชาชนในพื้นที่ เพื่อดำเนินงานเชิงบูรณาการ และการพัฒนาแนวทางการเรียนรู้/กิจกรรมรณรงค์ในโรงเรียน ที่สามารถสื่อสารกับเด็กและเยาวชนในรูปแบบสร้างสรรค์ เช่น Podcast, Infographic, TikTok, นิทรรศการ, ชุมนุมเฉพาะทาง และฐานเรียนรู้ โรงเรียนเครือข่ายในความร่วมมือ นำร่อง 6 แห่ง ได้แก่ โรงเรียนกาญจนาภิเษกวิทยาลัยกระบี่ โรงเรียนเหนือคลองประชาบำรุง โรงเรียนปลายพระยาวิทยาคม โรงเรียนบ้านร่าหมาด (จังหวัดกระบี่) โรงเรียนรัชชาประภาวิทยาคม และโรงเรียนดารุสสลามวิทยา (จังหวัดสุราษฎร์ธานี) โรงเรียนเหล่านี้จะเป็น “พื้นที่ต้นแบบ” ในการทดสอบแนวทางการสร้างภูมิคุ้มกันให้เยาวชน โดยเน้น “การป้องกันก่อนเกิด” และ “การมีส่วนร่วมของนักเรียนเป็นศูนย์กลาง”
MOU นี้มีความสำคัญอย่างไร?
การลงนามความร่วมมือในครั้งนี้ ถือเป็น “จุดเปลี่ยน” ของการจัดการปัญหาบุหรี่ไฟฟ้าแบบบูรณาการ ด้วยเป้าหมายเพื่อพัฒนากลไกการขับเคลื่อนระดับเขตพื้นที่ ที่สามารถทำงานร่วมกับโรงเรียน ชุมชน และภาคส่วนต่าง ๆ ได้อย่างต่อเนื่อง สนับสนุนการจัดการข้อมูลและระบบติดตามสถานการณ์ เพื่อให้เกิดการวิเคราะห์ข้อมูลแบบเชิงพื้นที่ (Local Intelligence)ออกแบบนวัตกรรมการเรียนรู้ ป้องกัน และสร้างภูมิคุ้มกันในกลุ่มเยาวชน โดยใช้พลังของโรงเรียนและเครือข่ายเยาวชนเป็นแกนกลาง
เสียงสะท้อนจากภาคีผู้ร่วมลงนาม
“บุหรี่ไฟฟ้าไม่ใช่แค่เรื่องของสุขภาพ แต่คือการจัดการเชิงนโยบายสาธารณะที่ต้องเริ่มตั้งแต่ระดับโรงเรียน” — นายสุทธิพงษ์ วสุโสภาพล, รองเลขาธิการ สช.
“โรงเรียนต้องไม่เป็นเพียงที่ให้ความรู้ แต่ต้องเป็น ‘เกราะป้องกันแรก’ ที่ช่วยกันสร้างภูมิคุ้มกันในเยาวชนของเรา” — นายศราวุธ เกื้อขาว, ตัวแทนเครือข่ายโรงเรียนปลอดบุหรี่ จ.กระบี่
การลงนามบันทึกความร่วมมือในครั้งนี้ เปรียบเสมือน “การจุดไฟแห่งความร่วมมือ” ระหว่างภาคีในระดับพื้นที่ เพื่อร่วมกันขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะในการลดความชุกของบุหรี่ไฟฟ้าในกลุ่มเยาวชนอย่างยั่งยืน
จากเวที “แหลงให้เทือน” ครั้งนี้ ได้แสดงให้เห็นว่า พลังของภาคีเครือข่ายในระดับพื้นที่ เมื่อจับมือกันอย่างมีเป้าหมายร่วม ย่อมสามารถสร้างการเปลี่ยนแปลงที่ยิ่งใหญ่ได้อย่างแท้จริง
รูปภาพ
