การ์ดสะท้อนความคิดเพื่อการรับฟัง
เครื่องมือ Reflection Card สำหรับการพูดคุยของพี่เลี้ยง
เพื่อสะท้อนความรู้สึก–ความคิดของน้องแกนนำหลังทำกิจกรรม
การทำกิจกรรมกับเด็กและเยาวชน ไม่ได้จบเพียงแค่การเรียนรู้หรือการลงมือทำ แต่สิ่งสำคัญคือการ “หันกลับมามองตนเอง” หรือการสะท้อนผล (Reflection) เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ที่ลึกขึ้น เข้าใจความรู้สึก ความคิด และการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นจริงกับผู้เข้าร่วม
หนึ่งในเครื่องมือที่ง่ายแต่ทรงพลัง คือ Reflection Card หรือ “การ์ดสะท้อนความรู้สึก–ความคิด” ที่ออกแบบมาเพื่อช่วยให้น้องแกนนำได้ถ่ายทอดมุมมองของตัวเองออกมาอย่างอิสระ ผ่านคำถามสั้น ๆ แต่มีพลัง
ทำไมต้อง Reflection Card?
✅ ช่วยให้น้องแกนนำกล้าเล่าออกมาด้วยความสบายใจ
ฃ✅ เป็นสื่อกลางที่ช่วยครูหรือพี่เลี้ยงเข้าใจความรู้สึกจริง ๆ ของเด็ก
✅ เก็บข้อมูลเชิงคุณภาพ (Qualitative Data) ที่สะท้อนทั้งอารมณ์ ความเข้าใจ และการเปลี่ยนแปลง
✅ ใช้งานง่าย ไม่ซับซ้อน และสามารถดัดแปลงได้ตามกิจกรรม
โครงสร้าง Reflection Card
Reflection Card มักถูกออกแบบให้มี 3 มิติหลัก ๆ
1. Feelings – ความรู้สึก
• วันนี้รู้สึกอย่างไรกับกิจกรรม?
• มีช่วงไหนที่ทำให้เราประทับใจที่สุด?
2. Learning – การเรียนรู้
• วันนี้เราได้เรียนรู้อะไรใหม่?
• สิ่งที่เราอยากนำกลับไปใช้คืออะไร?
3. Change – การเปลี่ยนแปลง
• จากกิจกรรมนี้ เราอยากเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมหรือทัศนคติของเราอย่างไร?
• สิ่งที่เราอยากลองทำหลังจากนี้คืออะไร?
เด็ก ๆ สามารถตอบได้ทั้งการเขียนสั้น ๆ วาดรูป ใช้สัญลักษณ์ หรือสติกเกอร์ ทำให้สะท้อนอารมณ์ได้หลากหลายและสนุก
วิธีการใช้ในกิจกรรม
1. แจกการ์ดให้กับน้องแกนนำหลังจบกิจกรรม
2. เปิดบรรยากาศชวนคุย เช่น เปิดเพลงเบา ๆ หรือให้วาดรูปก่อนเขียน
3. ให้เวลาประมาณ 5–10 นาทีในการเขียน
4. เชิญอาสาสมัครเล่า หรือจับกลุ่มเล็ก ๆ แลกเปลี่ยน
5. เก็บการ์ดเป็นหลักฐาน เพื่อนำไปสรุปผลเชิงคุณภาพต่อ
คุณค่าที่เกิดขึ้น
• เด็กได้ฝึก “การคิดทบทวนตนเอง” (Self-reflection)
• พี่เลี้ยงได้ข้อมูลลึก ๆ เพื่อใช้ปรับปรุงกิจกรรม
• เกิดบรรยากาศการเรียนรู้ที่เห็น “เสียงของเด็ก” เป็นศูนย์กลาง
• การ์ดแต่ละใบคือ “เสียงเล็ก ๆ” ที่รวมกันกลายเป็นพลังการเปลี่ยนแปลงใหญ่ในอนาคต
✨ Reflection Card จึงไม่ใช่แค่กระดาษหนึ่งใบ แต่คือกระจกสะท้อนความรู้สึกและการเรียนรู้ของน้องแกนนำ ที่ทำให้เราเห็นความเปลี่ยนแปลงจากภายในออกสู่ภายนอกได้ชัดเจนยิ่งขึ้น
#เด็กเฮ้ว #สร้างสรรค์โอกาส #ลดปัจจัยเสี่ยง #สสส
วีดีโอ
รูปภาพ
