บูรณาการภารกิจเพื่อขับเคลื่อนประเด็นบุหรี่ไฟฟ้ากระบี่-จังหวัดกระบี่ รร.เหนือคลองประชาบำรุง

กระบี่ - บูรณาการภารกิจเพื่อขับเคลื่อนประเด็นบุหรี่ไฟฟ้ากระบี่-จังหวัดกระบี่ รร.เหนือคลองประชาบำรุง 

รายงานผลการดำเนินงานบูรณาการภารกิจ สร้างการตระหนักรู้ภัยบุหรี่ไฟฟ้า และเสริมความพร้อมสถานศึกษา จังหวัดกระบี่ โรงเรียนเหนือคลองประชาบำรุง อำเภอเหนือคลอง จังหวัดกระบี่

วันที่ 9 กรกฎาคม พ.ศ. 2568 ณ หอประชุมใหญ่ โรงเรียนเหนือคลองประชาบำรุง อำเภอเหนือคลอง จังหวัดกระบี่

บทนำ: พื้นที่เสี่ยงของการนิ่งเฉย และโอกาสในการลงมือเปลี่ยนแปลง

ในยุคที่ปัญหาสุขภาพในเด็กและเยาวชนมีความซับซ้อนและซ่อนตัวในรูปลักษณ์ที่ “เข้าถึงง่าย ดูเท่ ทันสมัย” บุหรี่ไฟฟ้ากลายเป็นหนึ่งในเครื่องมือที่คุกคามชีวิตเยาวชนโดยตรง โดยเฉพาะในสถานศึกษา ซึ่งเป็นทั้งพื้นที่ปลอดภัยและพื้นที่เปิดโอกาสในการเรียนรู้ เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันทางปัญญาและพฤติกรรมให้แก่เยาวชน โรงเรียนเหนือคลองประชาบำรุง จังหวัดกระบี่ ตระหนักถึงความจำเป็นในการสร้างเกราะป้องกันเด็กและเยาวชนจากภัยเงียบนี้

ด้วยเหตุนี้ โรงเรียนเหนือคลองประชาบำรุง จึงได้ผสานความร่วมมือกับคณะกรรมการเขตสุขภาพเพื่อประชาชน เขต 11 (กขป. เขต 11) และสโมสรยกกำลังสุข เพื่อบูรณาการประเด็น “ภัยคุกคามจากบุหรี่ไฟฟ้า” เข้ากับกิจกรรมอบรมเชิงปฏิบัติการ “การเตรียมความพร้อมเผชิญสถานการณ์ฉุกเฉินและความปลอดภัยในสถานศึกษา” ภายใต้นโยบายของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

วัตถุประสงค์ของโครงการเพื่อส่งเสริมให้นักเรียนและครูมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับแนวทางการรับมือกับสถานการณ์ฉุกเฉินในโรงเรียน เพื่อสร้างความตระหนักรู้เกี่ยวกับภัยจากบุหรี่ไฟฟ้าในหมู่นักเรียน ผ่านกระบวนการเรียนรู้เชิงรุก เพื่อเชื่อมโยงการดำเนินงานร่วมระหว่างหน่วยงานภาครัฐ ภาคประชาสังคม และสถานศึกษาในระดับพื้นที่ เพื่อพัฒนาแกนนำนักเรียนในฐานะนักสื่อสารสุขภาวะ เพื่อเป็นพลังขับเคลื่อนการเปลี่ยนแปลงภายในโรงเรียน และร่วมออกแบบข้อตกลงร่วมกันในการสร้างความตระหนักและรุ้เท่าทันบุหรี่ไฟฟ้าให้โรงเรียนกลายเป็นโรงเรียนปลอดบุหรี่ไฟฟ้า

กระบวนการดำเนินงาน จากห้องเรียนสู่เวทีเปลี่ยนแปลง กิจกรรมอบรมจัดขึ้นเมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม 2568 ณ อาคารอเนกประสงค์ หอประชุมโรงเรียนเหนือคลองประชาบำรุง อำเภอเหนือคลอง จังหวัดกระบี่ โดยมีผู้เข้าร่วมคือ แกนนำนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1–6 จำนวน 163 คน ซึ่งเป็นหัวหน้าและรองหัวหน้าห้อง และคณะครู 20 คน รวม 183 คน

นางปัญญธิดา อัตบุตร ผู้อำนวยการโรงเรียนเหนือคลองประชาบำรุง มอบหมายให้นายอภิวิชญ์ เอ่งฉ้วน รองผู้อำนวยการกลุ่มบริหารทั่วไป และนางปรานอม ทองคำ รองผู้อำนวยการกลุ่มบริหารงานบุคคล เข้าร่วมในกระบวนการบูรณาการกิจกรรมในครั้งนี้

กิจกรรมมีการออกแบบให้เชื่อมโยง 2 ประเด็นหลัก คือ การเตรียมพร้อมต่อเหตุฉุกเฉินในโรงเรียน เช่น อุบัติภัยทางธรรมชาติ เหตุเพลิงไหม้ และเหตุรุนแรงที่อาจเกิดขึ้น และ การรู้เท่าทันกลยุทธ์การตลาดของบุหรี่ไฟฟ้า และผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อสุขภาพและพฤติกรรมของนักเรียน ผ่านการบูรณาการคณะกรรมการเขตสุขภาพเพื่อประชาชน เขต 11 (กขป. เขต 11) ในการสนับสนุนการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะประเด็นบุหรี่ไฟฟ้าระดับเขตพื้นที่ ภายใต้การดำเนินงานเขตสุขภาพเพื่อประชาชน 

นายฮาริส มาศชาย และนายการานี แดงร่า จาก กขป. เขต 11 ร่วมกับทีมวิทยากรจากสโมสรยกกำลังสุข ได้ใช้กระบวนการ Active Learning ที่เน้นการมีส่วนร่วม การแลกเปลี่ยนประสบการณ์ และการลงมือคิด ลงมือทำของนักเรียนอย่างจริงจัง พร้อมชวนออกแบบและข้อเสนอในการทำข้อตกลงสู่ธรรมนูญสุขภาพในโรงเรียนที่กำลังจะเกิดขึ้น

 ไฮไลต์กิจกรรม: “สื่อสารให้ทัน” และ “ออกแบบชีวิตให้รอด” ในช่วงการเรียนรู้เรื่องภัยบุหรี่ไฟฟ้า มีการใช้กิจกรรมฐานความรู้ ได้แก่ ฐาน “รู้ให้เท่าทัน”**: นักเรียนได้ชมวิดีทัศน์และร่วมวิเคราะห์โฆษณาแฝงเกี่ยวกับบุหรี่ไฟฟ้าในแพลตฟอร์มออนไลน์ พร้อมทั้งอภิปรายกลยุทธ์ที่ใช้ล่อลวงเยาวชน ฐาน “ออกแบบข้อตกลงและธรรมนูญสุขภาพในโรงเรียน” นักเรียนร่วมกันออกแบบข้อตกลงและธรรมนูญสุขภาพในโรงเรียน  ฐานนักสื่อสารสุขภาวะ นักเรียนสวมบทบาทการเฝ้าระวังบุหรี่ไฟฟ้าในประเด็น “ทำไมเราถึงต้องปฏิเสธบุหรี่ไฟฟ้า?” ทั้งนี้ กิจกรรมทั้งหมดมีเป้าหมายเพื่อกระตุ้นการคิดวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ การสื่อสารสร้างสรรค์ และการสร้างภูมิคุ้มกันทางใจให้แก่เยาวชน

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากกระบวนการ

1. เกิดการเรียนรู้ร่วมกันระหว่างครู–นักเรียน ที่ไม่เพียงมองเห็นภัยคุกคามจากบุหรี่ไฟฟ้า แต่ยังสามารถพูดคุยอย่างเปิดใจถึงแรงกดดันทางสังคมที่เด็กต้องเผชิญ
2. เยาวชน 163 คน กลายเป็น “แกนนำนักสื่อสารสุขภาวะ” ในโรงเรียนที่มีความเข้าใจเชิงลึก และพร้อมเป็นกระบอกเสียงส่งต่อแนวคิดไปยังเพื่อนและครอบครัว
3. เกิดข้อเสนอการพัฒนาโครงการภายในโรงเรียน เช่น การจัดทำสื่อประชาสัมพันธ์ภายในโรงเรียน
4. เกิดแผนปฏิบัติการร่วมระหว่างโรงเรียนกับ กขป. เขต 11 และสโมสรยกกำลังสุข ในการต่อยอดกิจกรรมสร้างสุขภาวะในสถานศึกษา

เสียงสะท้อนจากผู้เข้าร่วม

“หนูเคยเห็นโฆษณาบุหรี่ไฟฟ้าใน TikTok แต่วันนี้เข้าใจเลยว่ามันอันตรายจริง ๆ – นักเรียน ม.2
“กิจกรรมวันนี้ทำให้เราอยากเป็นคนที่ช่วยบอกเพื่อนว่า อย่าหลงเชื่อภาพลักษณ์สวยหรูของมัน” – นักเรียน ม.5
“รู้สึกดีที่โรงเรียนไม่ได้เน้นแค่เรื่องภัยจากธรรมชาติ แต่พูดถึงภัยในชีวิตประจำวันอย่างบุหรี่ไฟฟ้าด้วย” – ครูผู้เข้าร่วมอบรม

 บทสรุป: จุดเริ่มต้นของการปกป้อง

กิจกรรมครั้งนี้ไม่ใช่เพียงแค่ “การอบรม” แต่เป็นการ “เปิดพื้นที่ให้เด็กได้เห็นภัยและตัดสินใจป้องกันตัวเอง” ผ่านพลังของความรู้และการมีส่วนร่วม จุดแข็งของกระบวนการอยู่ที่การบูรณาการภารกิจข้ามหน่วยงานอย่างแท้จริง โรงเรียนเหนือคลองประชาบำรุง จึงไม่เพียงเป็น “พื้นที่ปลอดภัย” แต่กำลังกลายเป็น “พื้นที่สร้างภูมิคุ้มกันทางสังคม” ที่ยั่งยืนให้กับเด็กและเยาวชนในจังหวัดกระบี่ พร้อมแนวคิดการทำข้อตกลงในโรงเรียนสู่ธรรมนูญสุขภาพในสถานศึกษา